ماخونیک روستایی در دهستان دُرُح بخش مرکزی و در فاصله 78 کیلومتری شهرستان سربیشه استان خراسان جنوبی واقع شده است. ماخونیک یکی از هفت روستای شگفت‌انگیز جهان می‌باشد و قد و قامت کوتاه مردم در این روستا باعث شده است که آن را سرزمین لی لی پوت ها بخوانند. در گذشته قد ماخونیان از یک متر و چهل سانت، افزایش پیدا نمی کرد، اما در گذر زمان، سعی کردند که نحوه تغذیه خود را تغییر دهند و این تغییر باعث شد که قدشان بلند شود. مردم ماخونیک تا ۵۰ سال پیش، چای نمی‌نوشیدند، شکار نمی‌کردند و اصلاً گوشت هم نمی‌خوردند و هنوز سیگار نمی‌کشند. مردم ماخونیک این قبیل کارها را گناه می‌دانستند. ورود تلویزیون به این روستا به معنای ورود شیطان بود و اهالی تا چند سال پیش به تلویزیون می‌گفتند شیطان. آن‌ها هرگز اجازه نمی‌دادند کودکان پای صفحه تلویزیون بنشینند و جادو شوند. یکی از عمده نشانه‌های فرهنگی روستای ماخونیک، مسکن است و بافت مسکونی روستا در دامنهٔ تپه است و خانه‌ها به‌طور فشرده‌به‌هم و در گودی زمین ساخته شده‌اند. کف خانه ها حدود یک متر از سطح زمین پایین‌تر است و دارای یک در کوتاه چوبی است. برای رفتن به داخل خانه باید دولا شده و به زحمت خود را داخل خانه کرد. اغلب یکی دو پله درگاهی را به کف خانه متصل می‌کنند. به علت آنکه هوای این ناحیه سرد است ، مردم خانه‌ها را کوچک و کم‌ارتفاع می‌ساختند تا گرم شدن خانه راحت‌تر صورت گیرد. این روستا حدود سیصد سال قدمت دارد و شواهدی که وجود دارد نشان می دهد که مردم این روستا در ابتدا دامدار بوده اند ، یک جا نشین نبوده و زندگی کوچ نشینی داشته اند، اما در سال های بعد تصمیم گرفتند که این روستا را به عنوان محل زندگی دائم خود انتخاب کنند و یکجا نشین شوند.