از بررسی 1 ساعته طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در مجلس تا حذف شبکه های اجتماعی خارجی/ نمایندگان مجلس در باره این طرح چه گفتند؟

طرح بحث برانگیز صیانت از فضای مجازی چند وقتی است سروصدای زیادی به پا کرده است. در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری از اساس وجود طرحی به نام صیانت از فضای مجازی تکذیب شد و از رسانه ها به خاطر نشر اکاذیب انتقاد شد.  با این حال در شرایطی که هنوز دولت جدید شروع به کار نکرده، مجلس یازدهم در تلاش هستند بدون اینکه این طرح در صحن علنی مصوب شود به قانون بدل شده و اجرایی شود.

در ویژه برنامه ای که با حضور بیژن نوباوه وطن و سید علی یزدی خواه (نمایندگان مردم تهران، ری، شیمرانات)، جلال محمود زاده (نماینده مردم مهاباد) و احد آزادیخواه (نماینده مردم ملایر) در مجلس شورای اسلامی در استودیو روستا تی وی و با اجرای بهروز تشکر برگزار شد؛ نمایندگان به تشریح نظرات موافق و مخالف خود در خصوص طرح صیانت از فضای مجازی پرداختند.

 به گزارش روستا تی وی، بیژن نوباوه وطن چیستی این طرح را مربوط به 6 سال قبل و از زمان مجلس دهم دانست و خاطر نشان کرد: در آن زمان خیلی ها اجازه مطرح شدن آن را در کمیسیون فرهنگی ندادند اما با شروع مجلس یازدم اولین طرحی بود که اعلام وصول شد.

وی اجرای این طرح را قدرت بخشیدن به دولت در فضای مجازی عنوان کرد و ادامه داد: این که به غلط در جامعه شایعه شده است که طرح صیانت از شبکه های اجتماعی است باید بگویم که این طرح بیشتر صیانت از حقوق کاربران را دنبال می کند و در مفاد این طرح هم به وضوح قید شده است.

نائیب رئیس دوم کمیسیون فرهنگی مجلس در پاسخ به این سؤال که اجرای این طرح آیا سبب محدود سازی کاربران اینترنت می شود، گفت: این طرح که خیلی ها متصور هستند طرحی بسیار ساده انگارانه به دور از کار کارشناسی است اصلا صحت ندارد بلکه بیش از چند هزار ساعت بر روی آن کار شده است و از نظرات کارشناسی متخصصان امر استفاده شده است.

وی ادامه داد: البته اجرای این طرح به صورت قطعی نیست بلکه در یک طرح پایلوت و به صورت 3 الی 5 ساله ان را بررسی می کنیم و اگر به ضرر مردم و کشور باشد حتما دوباره آن را لغو خواهیم کرد.

نوباوه وطن بحث هایی که در جامعه مطرح می شود را غیر کارشناسی خواند و بیان کرد: مهم ترین بحث مجلس، حکمرانی در فضای مجازی و تسلط بر آن است که از نظر حقوقی جرم انگاری شود و صیانت از حقوق کاربران در این طرح دیده شده است. این که خیلی ها در مورد ورود اطلاعات سپاه به این طرح فرافکنی کردند اصلا صحت ندارد اما به طور قطع به هر جای دنیا که نگاه کنیم نیروهای امنیتی آن ها در مسائل مربوط به اینترنت کشورشان دخالت دارند.

وی افزود: این که در جامعه فکر می کنند با اجرای این طرح معیشت مردم به خطر می افتد از اساس اشتباه است بلکه وقتی در فضای مجازی امنیت نباشد نمی توان معیشتی را نیز برای مردم متصور بود و این موضوع نه تنها در ایران بلکه در اقصی نقاط دنیا هم وجود دارد و برای امنیت فضای مجازی از این قبیل کارها صورت می گیرد.

نوباوه به اشتغالزایی این طرح برای 10 میلیون ایرانی اشاره کرد  وگفت: در پلتفرم های ایرانی که می خواهیم جایگزین پلتفرم های خارجی کنیم باید افراد پول بدهند تا از خدمات آن ها استفاده کنند و این موضوع می تواند به اشتغالزایی کمک شایانی کند. وی افزود: در خصوص این که بعضی نمایندگان مخالف این طرح گفتند که اجرای آن بار مالی برای دولت دارد و مخالف اصل 75 قانون اساسی است اصلا موافق نیستم و باید عرض کنم که به هیچ وجه این طرح مخالف ازادی های مردم نیست و هیچ گونه بار مالی برای دولت در پی ندارد.

وی در پاسخ به سوال مجری برنامه که آیا نهادهای امنیتی هم در اجرای فوریت این طرح دخالت داشتند یا خیر این طور گفت: ما در کمیته تنظیم مقررات از نماینده های سازمان های مختلف برای بررسی این طرح دعوت کردیم و در این خصوص هم بالطبع از حضور نماینده های وزارت اطلاعات هم دعوت شده است تا در آینده هیچ گونه ابهامی برای اجرای آن وجود نداشته باشد.

** به عملیاتی شدن این طرح امیدوار نیستم

در ادامه این برنامه جلال محمود زاده نماینده مرد مهاباد، علت مخالفت خود با این طرح را بررسی آن در قالب اصل 85، عنوان کرد و گفت: فکر می کنم با توجه به مسائل حسایی از قبیل کرونا، بی آبی، مشکل برق و ... در کشور لزومی ندارد که به قید فوریت و در قال اصل 85 و آن هم در کمسیون فرهنگی که خیلی توان بررسی تمام جوانب این موضوع را ندارد، آن را بررسی کنیم.

وی ادامه داد: کمیسیون فرهنگی تاکنون سه دفعه این طرح را تغییر داده است و 50 ماده و دو طرح 27 ماده ای را به مجلس آورده که  نشان میدهد طرحی که در عرض 3 ماه چند بار تغییر پیدا کرده است هنوز به یک چهارچوب اساسی نرسیده  و مطرح کردن آن در این کمیسیون خیلی وجاهت قانونی ندارد.

نائب رئیس اول کمیسیون کشاورزی، تصمیم گیری چنینی موضوع مهمی در ابعاد کلان کشور را نیازمند بررسی توسط تمام نمایندگان مجلس دانست و خاطر نشان کرد: در زمانی که تحریم هستیم و مشکلات متعددی کشور با آن روبرو است اینکه بخواهیم شبکه های اجتماعی مثل اینستاگرام، تلگرام و ... در کشور نمایندگی دایر کنند، غیر ممکن است. بحث دیگر محدودکردن مردم از دسترسی به شبکه های اجتماعی بدون فراهم کردن نمونه های مشابه داخلی است که خیلی نمی تواند برای مردم مفید باشد.

از جهتی دیگر  این طرح مخالف اصل نهم قانون اساسی است و به نوعی سلب آزادی های مشروع مردم را از دسترسی به شبکه های اجتماعی پر مخاطب در پی دارد.

محمود زاده ابراز نگرانی مردم به این طرح را کاملا به حق دانست و اظهار کرد: در شرایطی که استفاده از اینترنت در میان مردم به یک پدیده شایع تبدیل شده است و خیلی از مردم به کسب در آمدزایی از این طرق مبادرت می ورزند به نظرم توقع به جایی است که ما نمایندگان باید نسبت به اجرای این طرح حساس باشیم.

 نماینده مردم مهاباد، در پاسخ به این سوال که اجرای طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی چقدر سبب محدود سازی محتواهای تولید شده توسط مردم می شود، این طورگفت: ابتدا باید واقعیت هایی که در این طرح است برای مردم بازگو شود و این که بخواهیم تنها نگاه امنیتی به این موضوع داشته باشیم باعث می شود تا از دستاوردهایی که درسایر حوزه ها از قبیل آموزشی، اشتغالزایی، اطلاع رسانی است غافل شویم. از نظری دیگر بر اساس اصل 75 قانون اساسی نباید طرح های مجلس بار مالی برای دولت داشته باشد ولی می بینیم که اجرای این طرح  بیش از 2 هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت در پی خواهد داشت.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس ادامه داد: 71 در صد مردم کشور از واتس آپ و اینستاگرام و نزدیک به 40 میلیون نفر از تلگرام استفاده می کنند و این که زمان محدودی را برای ورود نمایندگی های این اپلیکیشن ها برای حضور در ایران گذاشتیم و در صورت محقق نشدن آن باید فیلتر شوند به نظرم کار اشتباهی است.

محمود زاده خاطر نشان کرد: فکر می کنم با وجود تحریم هایی که در کشور وجود دارد حضور نماینده های اپلیکیشن های خارجی درایران خیلی محقق نشود و همچنین با توجه به فراهم نبودن زیر ساخت ها و مشکلاتی که در مسیر اجرای آن وجود دارد، این طرح عملیاتی نشود.

**نقش شورای عالی فضای مجازی را نادیده گرفتیم

احد آزادی خواه نماینده مردم ملایر و دیگر  میهمان این برنامه که مخالف طرح صیانت از حقوق مردم در فضای مجازی است در پاسخ به سوال مجری که ایا این یک طرح امنیتی برای کنترل مردم است، خاطر نشان کرد: در ابتدا باید بگویم که بنده با اصل 85 بودن این طرح مخالف هستم اما باید بگویم با هجمه هایی که از طرف داخل و خارج صورت گرفت خیلی موافق نیستم.

وی افزود: در شرایط فعلی کشور که موضوعاتی مثل آب، برق و تأمین مایحتاج مردم نیاز روز جامعه است به نظرم مطرح کردن این طرح در مجلس هیچ اولویت و ضروریتی نداشت  و نکته دیگری که با آن مخالف هستم ای کاش این طرح قبل از تصویب کاملا برای مردم شفاف می شد و تمام جوانب آن را برای مردم بازگو می کردیم.

سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس به نادیده گرفتن نقش شورای عالی فضای مجازی در اجرای این طرح اشاره کرد و گفت: این شورا که چند سال پیش به دستور مقام معظم رهبری تأسیس شد باید در اجرای این طرح کاملا ورود می کرد و  از بررسی آن در مجلس خودداری می شد.

** بررسی طرح تنها 1 ساعت وقت مجلس را گرفت!

سید علی یزدی خواه نماینده مردم تهران، ری و شمیرانات به عنوان دیگر نماینده موافق این طرح به تذکرات مردم و سایر همکاران فرهنگی خودش نسبت به بی بند و باری که در شبکه های اجتماعی وجود دارد اشاره کرد و  از مطالبه گری مردم در برخورد با حقوقشان در شبکه های اجتماعی سخن گفت و تأکید کرد: در خصوص گلایه بعضی از نماینده ها نسبت به مطرح شدن این طرح در قالب فوریت و اصل 85  باید بگویم که خیلی از طرح ها در قالب اصل 85 بررسی شده است و صحن علنی مجلس فرصت لازم را ندارد که طرح صیانت از فضای مجازی که در 37 ماده تنظیم شده است را بررسی کند بلکه طرح های اساسی تری در خصوص معیشت مردم و اصلاح قیمت کالاهای اساسی و ... وجود دارد که باید برای آن وقت بگذاریم.

وی ادامه داد: واکنش مردم این است که ما می خواهیم شبکه های اجتماعی خارجی را حذف کنیم ولی باید گفت که به هچ وقت قصد بسته شدن اینستاگرام، تلگرام و ... را نداریم بلکه می خواهیم با اجرای این طرح تنها از حقوق مردم دفاع کنیم و با اعطای نمایندگی به آن ها در چهار چوب مقررات کشور و کاملا با نظارت بر عملکرد ان ها فعالیت ان ها را در کشور کنترل کنیم.

یزدی خواه به بررسی این طرح توسط شورای عالی فضای مجازی و  تأیید ان توسط ان ها اشاره کرد و گفت: این که مطرح شده است با وجود مسائل مهمتری چرا مجلس به تصویب این طرح ورود کرده است باید بگویم که مگر بررسی کردن این طرح که تنها حدود یک ساعت وقت مجلس را گرفته است چقدر زمان برده که در بوق و کرنا می کنیم که مجلس تصویب طرح های مهم کشور را نادیده گرفته است.

وی ادامه داد: به عنوان مثال اگر در خصوص پرداخت مالی در شبکه های اجتماعی خارحی وی و همچنین انتشار اطلاعات خصوصی افراد در فضای مجازی جرمی صورت بگیرد مردم باید به کجا شکایت کنند. این مسائل را ما خواستیم در این طرح مد نظر قرار دهیم تا حقی از مردم ضایع نشود.

این نماینده مجلس افزود: خیلی از جوان های برنامه نویس که استعداد بالقوه ای هم در خصوص برنامه نویسی دارند به بنده گفته اند که حاضرند با طراحی شبکه های اجتماعی داخلی که بسیار بهتر از سایر اپلیکشین های مشابه خارجی است به ارائه خمدات به مردم بپردازند.